Olay sayısı artmaya başladı: 5 yaşındaki Erdal’ı hayattan kopardı! ‘Genelde hafife alınıyor ancak vefat oranları çoğaldı’

Zatürre, akciğerlerde iltihaplanmaya yol açan önemli bir enfeksiyon hastalığı. Bilhassa çocuklar ve yaşlılar için tehlikeli olabilen bu hastalık, gribal enfeksiyon üzere daha kolay bir rahatsızlık sonrası gelişebiliyor. Bu durumu yaşayanlardan biri de Bursa’da yaşayan Turgay ve Fatma Gazioğlu’nun 5 yaşındaki oğulları Erdal Gazioğlu oldu.

Acı olay Orhangazi’ye bağlı Örnekköy Mahallesinde yaşandı. Alınan bilgiye nazaran Turgay ve Fatma Gazioğlu’nun üç çocuklarından en küçük olanı Erdal Gazioğlu, yaklaşık bir ay önce gribal enfeksiyon geçirdi.

Orhangazi Devlet Hastanesi’nde yaklaşık 20 gün tedavi gören ve daha evvel Bursa Kent Hastanesine sevk edilen beş yaşındaki Erdal Gazioğlu, burada zatürre tanısı ile yaklaşık bir hafta tedavi gördükten sonra kötüleşerek hayatını kaybetti. Minik Erdal’ın mevti ailesi ve yakınlarını yasa boğarken, yaşanan bu olay zatürrenin tehlikeli bir hastalık olduğunu bir sefer daha gözler önüne serdi.

‘ZATÜRRENİN ÇOK AĞIR OLDUĞU BİR SÜRECE GİRDİK’

“Maalesef zatürrenin ve üst teneffüs enfeksiyonlarının çok daha ağır olduğu bir sürece girmiş bulunmaktayız. Şu sıralar artış yaşanıyor” diyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, şöyle devam etti:

“Kuzey Yarımküre’de, bilhassa de ilkbahar ve sonbahar aylarında, mevsimsel değişimlerin ağırlaştığı devirlerde gribal salgınlarla birlikte zatürre mümkünlüğünün artış gösterdiği gözlemlenir. Bu yıl da bunu yaşıyoruz lakin bu sefer mevsimsel değişimin getirdiği sıcak soğuk dengesizliği biraz daha fazla… Bu da üst teneffüs enfeksiyonlarının daha yaygın olmasına neden oluyor. Salgının daha fazla olduğu bir süreç olduğu için de zatürre mümkünlüğünü artırıyor.”

‘ZATÜRRE BAZEN YALNIZCA ENFEKSİYON OLARAK KALMAYABİLİYOR’

Zatürrenin tedavisinin olağanda bir hafta içinde sonuçlandığı bilinir. Hangi durumlarda tedavi bir ay ya da daha uzun sürüyor? Mevtle sonuçlanmasını nasıl yorumlamak gerekiyor?

Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Aslında bir haftada sonuç alınabileceği hakikat. Ama şunu söylemek lazım ki, bazen enfeksiyonun ötesine geçerek çeşitli organ yetmezliklerine yahut dokuların etkilenmesine neden olabiliyor. Akciğerlerde direnç kazanarak farklı problemlere yol açabilen bu durum, tedavi sürecini karmaşık hale getirebilir. Bu nedenle, zatürrenin yalnızca antibiyotikle değil, hayatta kalmayı sağlamak için öteki takviye tedavilerle de ele alınması önemli” dedi.

Son olayda yaşanan bir aylık sürecin yalnızca spesifik bir zatürre tedavisi olmayabileceğine de dikkat çeken Prof. Dr. Akkoyunlu, “Eğer enfeksiyon direnç kazanmışsa yahut savunma sisteminin zayıflamasına bağlı bir tablo ortaya çıkmışsa, tedavi süreci çok daha uzun sürebilir. Bilhassa savunma sistemi zayıf olan ve uzun müddet ağır bakımda kalan hastalarda, zatürre tedavileri epeyce uzayabiliyor. Bu durum, tedavi sürecinin karmaşıklığını da artırıyor” halinde konuştu.

‘ZATÜRRE GENELDE ÇOK HAFİFE ALINIYOR ANCAK HER YIL 450 MİLYON BİREYE TEŞHİS KONUYOR’

Üst teneffüs enfeksiyonlarının halk ortasında bazen de kazara hekimler ortasında zatürre olarak tanımlanmamasının zatürrenin hafife alınmasına neden olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Her yıl dünya genelinde yaklaşık 450 milyon kişi zatürre oluyor ve bu sayı daima artıyor. Bu da dünya nüfusunun neredeyse yaklaşık yüzde 7’sine denk geliyor. Bu hastalık her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor. Hasebiyle, zatürre önemli ve hayatı tehdit eden bir hastalık” dedi.

Prof. Dr. Akkoyunlu, ayrıca şu kıymetli bilgilerin altını çizdi:

— Zatürre, genelde böbrek yetmezliği ve karaciğer yetmezliği üzere yan tesirlere yol açarak ölümlere neden oluyor. Bilhassa çocukluk çağında zatürreden etkilenenlerin sayısı fazlayken, ileri yaşlarda bu hastalığa bağlı vefatlar daha yaygın. Ayrıyeten, kanser üzere ek hastalıklar yahut organ yetmezlikleri durumunda zatürre, çok daha tehlikeli bir hale gelebiliyor.

— Fakat antibiyotiklerin bulunması, zatürreye bağlı vefat oranlarında önemli bir azalma da sağladı. Antibiyotik öncesi devirle karşılaştırıldığında, mevt sayıları ve ömür mühletleri kıymetli ölçüde güzelleşmiş durumda. Ancak bakteriler de bu süreçte direnç geliştirme çabası veriyor. Bu nedenle, kimi bakteri tiplerinde önemli direnç sıkıntıları yaşanıyor.

ZATÜRRENİN BELİRTİLERİ NELER?

Zatürrenin semptomlar açısından üst teneffüs yolu enfeksiyonlarından çok farklı olmadığına değinen Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Genellikle ateş, halsizlik, kırgınlık, öksürük ve bilhassa renkli balgam görülürken, burun akıntısı üzere belirtiler nadiren ortaya çıkar. Zatürre sıkça gribal enfeksiyonların akabinde gelişir, bu da hastaların zatürre olduklarını fark etmelerini zorlaştırır” dedi.

“Eğer 38 derecenin üzerinde yüksek ateş varsa ve bu ateş üç günden uzun sürüyorsa, genel tedbirlerle düşmüyorsa yahut düştükten sonra tekrar çıkıyorsa, doktora başvurmak önemli” ihtarında bulunan Prof. Dr. Akkoyunlu, “Zatürre, günler içerisinde gelişen bir hastalık olduğundan, erken tedavi ömür bahtını artırır ve hasarı azaltır. Bu nedenle, zatürrenin ciddiyetini bilmek hayati kıymet taşır” tabirlerini kullandı.

ZATÜRRE AŞISI NE KADAR TESİRLİ?

“Toplumda aşılarla ilgili olumsuz görüşler mevcut, fakat bunun süreksiz bir durum olduğunu düşünüyorum” diyen Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Zatürre aşıları, zatürreden korunmayı destekleyen değerli aşılardır; fakat yalnızca makul etkenlere karşı etkilidirler. Aşı, herkes için mecburî değildir. Fakat, bronşektezi, KOAH, 65 yaş üzeri bireyler ve ek hastalığı bulunanlar (kanser, kalp, böbrek yahut karaciğer yetmezliği gibi) için aşıyı öneririm. Aşının esirgeyici tesiri kıymetli olmakla birlikte sonlu. Bu nedenle, öbür tedbirlerle birlikte aşının kullanılması, sıhhat açısından hayati değer taşıyor” dedi.

‘ÇOCUKLUK DEVRİNDEKİ GÖZETİCİ AŞILAMANIN TESİRİ ERİŞKİN YAŞA GELİNDİĞİNDE AZALIYOR’

Sağlıklı bebeklere ikinci ayda, dördüncü ayda, altıncı ayda ve 12’nci ayla 15’inci ay ortasında toplam 4 doz zatürre aşısı yapılıyor. Bu aşılardan sonra yine çocuk ya da yetişkinler aşı yaptırmalı mı?

Rutin bebeklik aşılama programında pnömokok aşısı uygulandığını lakin çocukluk periyodundaki kollayıcı aşılamanın tesirinin erişkin yaşa gelindiğinde azaldığına dikkat çeken Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, “Erişkinlerde, organ yetmezliği, bağışıklık sistemini baskılayan hastalıklar yahut ilaçlar, yapısal akciğer hastalıkları ve 65 yaş üstü bireylerde aşı aktifliğinin azaldığı düşünülerek, tekrar pnömokok aşısının yapılması öneriliyor” dedi.

Fotoğraflar: iStock