ABD ve İsrail tehcirde ısrarlı: Gazzelilere Afrika’dan yer bakıyorlar

Filistinlileri Gazze Şeridi’nden çıkarma ve bölgeyi ele geçirme niyetini açıklayan ABD Başkanı Donald Trump, önceki gün Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada “kimsenin Gazzelileri hudut dışı etmeye çalışmadığını” öne sürmüştü. Trump’ın sözleri, çok reaksiyon çeken sürgün planından geri adım atabileceği formunda yorumlanırken, İsrail ve ABD’nin haftalardır “Gazzelileri göndermek için Afrika’dan yer baktığı” ortaya çıktı.

İSRAİL ÖNCÜLÜK ETTİ

Amerikan Associated Press (AP) ajansına konuşan ABD’li ve İsrailli yetkililer, Trump’ın önerdiği plan kapsamında Gazze Şeridi’nden sürülen Filistinlilerin tekrar yerleştirileceği potansiyel yerler olarak üç Afrika ülkesinden yetkililerle temasa geçildiğini söyledi. Washington ve Tel Aviv’den yetkilililer, mevzuyu Sudan, Somali ve Somaliland olarak bilinen ayrılıkçı Somali bölgesinden yetkililerle görüştü. Yetkililer, görüşmelere İsrail’in öncülük ettiğini söyledi.

ASKERİ VE EKONOMİK TEŞVİK

AP’ye konuşan yetkililere nazaran ABD ve İsrail üç ülkeye “finansal, diplomatik ve güvenlik bahislerinde teşvik” teklifinde bulundu. Bu kapsamda Sudan’la yapılan temaslar Trump’ın misyona geldiği 20 Ocak’tan evvel başladı. ABD; 2023’ten bu yana paramiliter güç HDK ile çatışan Sudan ordusuna, Filistinlileri alması karşılığında “askeri yardım ve savaş sonrası tekrar yapılanma konusunda” tekliflerde bulundu. Sudan hükümeti, bu teklifi reddetti.

SOMALİLAND’A ‘TANINMA’ TEKLİFİ

Afrika Boynuzu’nda 3 milyondan fazla insanın yaşadığı bir bölge olan Somaliland, 30 yıl evvel Somali’den ayrıldı, lakin memleketler arası alanda bağımsız bir devlet olarak tanınmıyor. ABD’li yetkililer, Somaliland’la “tanınma karşılığında ABD’ye yardımcı olabilecekleri konular” hakkında görüşmelerde bulundu. Washington, Trump’ın sürgün planını reddeden ve Filistinlilere takviye açıklamalarında bulunan Somali hükümetiyle de görüştü. Somali yetkilileri, Gazze konusunda bir temas yaşanmadığını söylerken, siyasi analistler “hükümetin bilinmeyen bir gündemle hareket ediyor olabileceğini” belirtti.

BİLGİ NOTU

Trump, 4 Şubat’ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında ABD’nin Gazze Şeridi’ni “devralacağını” ve 2 milyon Filistinliyi Mısır ve Ürdün’e gönderebileceklerini söylemişti. Arap ülkeleri ise Gazzelileri bölgeden çıkarmadan yine inşaya yönelik bir karşı plan açıklamıştı.

HAMAS’TAN ABD’YE JEST: AMERİKALI REHİNE HÜR KALACAK

İsrail ile Hamas ortasında Gazze’de ateşkesin uzatılmasına dair müzakereler Katar’ın başşehri Doha’da devam ederken Filistinli örgüt, arabulucular tarafından kendilerine iletilen bir teklifi kabul ettiğini; bunun sonucu olarak da ABD vatandaşı Edan Alexander’ı hür bıkaracağını ve dört rehinenin naaşını teslim edeceğini duyurdu. Tel Aviv’de doğan ve ABD’de büyüyen 20 yaşındaki Alexander, liseden mezun olduktan sonra İsrail ordusuna katılmış, 7 Ekim baskını sırasında kaçırılmıştı.

MÜZAKERE SÜRÜYOR

ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Hamas’a 5 rehine ile 10 rehineye ilişkin cansız vücudun teslim edilmesi karşılığında Gazze Şeridi’ndeki ateşkesin uzatılmasını öngören yeni bir teklif sunmuştu. Görüşmelerde uzun vadeli ateşkes muahedesine varılması durumunda ise kalan tüm rehinelerin, uzatılan ateşkesin son gününde hür bırakılması öngörülüyor. Gazze’de şu anda 59 rehine bulunduğu belirtilirken, rehinelerin 22’sinin hayatta olduğu bedellendiriliyor. Bu ortada Hamas’tan bir heyetin, Mısırlı yetkililerle görüşmek ve müzakerelerdeki gelişmeleri takip etmek üzere dün akşam Kahire’ye gittiği belirtildi.