Resmi Gazete’de yayımlandı: O mecburilik ortadan kalktı! ‘Artık kolay hale geldi lakin kiracılar…’ | 8 SORU 8 KARŞILIK

Elektrikli araçların kullanımının artması, çağdaş ulaşımın geleceğini şekillendiren değerli bir adım olarak karşımıza çıkıyor. Bu araçlar, etraf dostu olmaları ve sürdürülebilir güç kaynakları kullanmalarıyla dikkat çekerken, tıpkı vakitte trafikteki varlıkları da süratle çoğalıyor. 

Ancak, elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla birlikte, bu araçların şarj edilmesiyle ilgili altyapı muhtaçlıkları da gündeme gelmeye başladı. Bilhassa apartmanlar ve siteler üzere toplu hayat alanlarında, elektrikli araç sahiplerinin şarj istasyonlarına erişim konusunda yaşadığı zorluklar, bir müddettir önemli bir sorun olarak dikkat çekiyordu.

 Alışveriş merkezlerinde, akaryakıt istasyonlarında, kentler ortası dinlenme tesisleri üzere yerlerde şarj istasyonları bulunsa da birçok araç sahibi, aracını binasının otoparkında şarj etmek istiyor. Lakin bu durum, araç sahipleri ile bina sakinlerini karşı karşıya getiriyordu.

YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile apartman ve site otoparklarına kurulacak elektrikli araç şarj istasyonları için yapı ruhsatı alma mecburiliği artık ortadan kaldırıldı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, geçtiğimiz yıl valiliklere gönderdiği yazı ile ortak alanlarda şarj aygıtı kurulumunu kolaylaştıran kararlar içeren düzenlemeler yapmıştı. Artık Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle bu süreç resmileşti.

Yönetmeliğin 59. hususuna eklenen yeni karar, site ve apartmanların ortak otopark alanlarında elektrikli araç şarj ünitelerinin konseyimi için gerekli olan elektrik tesisatının yapı ruhsatına tabi olmayacağını belirtti. Daha evvel ortak alanlarda şarj istasyonu heyetimi için kat maliklerinin beşte dördünün onayı gerekiyordu. Yeni düzenlemeye nazaran apartman ve sitelerde ortak kullanım alanlarına şarj istasyonu kurulması için kat maliklerinin sadece yarısından fazlasının onayı kâfi olacak.

Peki, bu karar nasıl kolaylıklar sağlayacak? Çoğunluk sağlansa bile birtakım daireler karşı çıkabilir mi? Kiracılar da şarj istasyonu talep edebilir mi?

Bunun üzere pek çok soruyu Avukat Baran Usanmaz ile mercek altına aldık.

1- EVVELDEN YAPI RUHSATI ALINMASI ÇOK KUVVETLİ BİR SÜREÇ MİYDİ?

Apartmanlar ve sitelerde ortak kullanım alanlarında elektrikli araç şarj istasyonlarının konseyimi, daha evvel epeyce karmaşık ve vakit alıcı bir süreçti. Yapı ruhsatı, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin 4/4 unsurunda belirtilen evraklardan biriydi. Bu da şarj aygıtlarının konseyimi için yönetmeliğe uygun olarak hazırlanan projenin, suram yapılacak yerdeki yetkili belediyeye tekrar sunulmasını ve ek bir onay sürecinden geçmesini gerektiriyordu.

59’uncu unsurda yapılan değişiklikle bu uzun ve maliyetli bürokratik süreç ortadan kalktı. Artık, projenin yönetmeliklere uygun olarak onaylanması kâfi. Yeni düzenlemeyle birlikte, apartman ve site sakinlerinin ortak alanlara şarj istasyonu kurması artık çok daha kolay bir hale geldi.

2024 yılında Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın valiliklere gönderdiği yazı ile başlayan süreç, yapılan yönetmelik değişikliğiyle resmiyet kazandı. Bu değişiklik, elektrikli araç şarj istasyonu kurulumunu değerli ölçüde hızlandıracak ve yaygınlaştıracak.

3- ÇOĞUNLUK SAĞLANSA BİLE KİMİ DAİRELER KARŞI ÇIKABİLİR Mİ?

Talep edilen ve planlanan elektrikli araç şarj alanlarının kurulması için yönetmelik değişikliğinden evvel kat maliklerinin 4/5’nini onayının alınması zaruriydi. Fakat değişiklikle bir arada artık yarısından bir fazlasının onayı kâfi olacak.

634 sayılı Kat Malikleri Kanunu kararlarında, kat maliklerinin hangi yollarda ve kâfi sayılarda toplantı yapabilecekleri düzenleniyor. Bu kararlara uyularak toplantı yordamlarının gerçekleştirilmesi ve kâfi sayıda karar alınması halinde, hukuksal manada bir sorun çıkmaması ön görülüyor. Karar ismine çoğunluk sağlansa bile, ters görüşte olan kat malikleri aksi tarafta karara şerh düşebilirler ve imzadan imtina edebilirler.

Kendine ilişkin park alanı bulunan kat maliklerinin şarj aygıtı kurulumları öbür alanları etkilemiyorsa, büsbütün kendi tasarruflarında olmaya devam edecek. Bakanlık yetkilileri, konutta şarjın sıradan bir prizle bile mümkün olduğunu ve her araç sahibine 22 kW güç tahsis edilmesine gerek olmadığını ayrıyeten vurguluyor. Yeni yönetmelik değişikliği, ortak alanlarda şarj istasyonu kurulumunu kolaylaştırarak, ferdi sınır çekme muhtaçlığını azaltabilir.

5- ŞAYET ÇOĞUNLUK ŞARJ İSTASYONLARINA ONAY VERİRSE, MASRAFLAR NASIL KARŞILANACAK?

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu Husus 33 düzenlemesine nazaran, kat malikleri kurulunca verilen kararlar aleyhine, heyet toplantısına katılan, alışılmamış oy kullanan her kat maliki karar tarihinden başlayarak bir ay içinde, toplantıya katılmayan her kat maliki kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak altı ay içinde ana taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh mahkemesine iptal davası açabilir.

Elektrikli araç şarj alanı kurulmasına dair tüm kat malikleri kurulu toplantı davet yordamları ile karar kâfi sayıları mevzuata uygun olarak yerine getirildiğinde ve Unsur 33 kapsamında kelam konusu karar mahkemece iptal edilmediğinde, tüm kat maliklerini bağlayıcı hale gelecektir. Münasebetiyle şimdi elektrikli aracı olmayanlar da bu maddi yükten arsa hisseleri oranında sorumlu olacaklar.

6- FATURA BİREYLERE ÖZEL Mİ GELİYOR YOKSA AİDATA MI YANSIYOR?

Elektrikli araç şarj alanları ve istasyonlarının suramı ile işletmesi, üçüncü şahıs hukuksal şahıslar tarafından gerçekleştiriliyor. Bu nedenle, kullanım ve fiili ödeme süreçleri, hizmetten yararlanan kişinin şahsen kendisi tarafından, istasyon üzerinden kredi kartı yahut QR kodlu tarifli hesap aracılığıyla yapılıyor. Araçların şarjına ait kullanım bedelleri, ferdî bir ödeme niteliği taşıdığından, aidatlara yansıtılmaması en uygun formül.

Elektrikli araç şarj istasyonlarının 7/24 kesintisiz çalışması, teknik meselelerinin derhal giderilmesi ile bakım ve tamiratına ait tüm maddi ve hizmet yükümlülükleri, istasyonun kurulumunu ve işletmesini üstlenen üçüncü şahıs hukukî şahsa aittir. Bu konunun, istasyonun kurulumundan önce kat malikleri kurulu kararı alınırken ve hukuksal kişi ile mukavele imzalanırken, açıkça belirtilerek kontrata dahil edilmesi gerekiyor.

Kiracılar, ortak alanlara elektrikli araç şarj istasyonu kurulmasını direkt talep edemezler. Bunun temel nedeni, yönetmelikte açıkça ‘kat malikleri’ tabirinin kullanılması ve yapılan değişikliklerle heyetim için kat maliklerinin yarısından bir fazlasının kararının gerekmesi.

Fotoğraf: iStock