Tabipler uyarıyor: Çocukların asla yememesi gereken beş yiyecek!

University College Dublin’deki araştırmacılar, İngiltere ve İrlanda’da yaşları iki ile yedi ortasında değişen ve slushie (dondurulmuş aromalı içecek) içtikten kısa bir mühlet sonra acil tedaviye muhtaçlık duyan 21 çocuğun olaylarını incelediler. Çocukların birden fazla şuurunu kaybetti ve kanlarında düşük şeker ve yüksek asit belirtileri gösterdi, dördünün beyin taramasına gereksinimi vardı ve hatta biri nöbet geçirdi.

1-Slushie

Tipik olarak buz, şurup ve tatlandırıcılardan oluşan bu içecekleri çocuklar 1970’lerden beri höpürdeterek içmektedir lakin tehlikeleri lakin son vakitlerde bu kadar besbelli hale geldi. Slushilerdeki problemli bileşen gliseroldür.

Prof. Crushell, şekere alternatif olarak kullanılan gliserolü şöyle açıklıyor: “Eğer bir çocuğa yüksek dozda gliserol verirseniz metabolizması bununla baş edemez. Çocuğun bedenindeki glikoz metabolizmasına müdahale ederek kan şekeri düzeylerinde düşüşe neden olur ve bu da hipoglisemi ve şuur kaybıyla sonuçlanabilir.”

Gıda Standartları Ajansı’nın (FSA) mevcut tavsiyesine nazaran beş yaşından küçükler bu içeceklerden uzak durmalı ve 11 yaşından küçükler de bir taneden fazla içmemelidir. Lakin sıhhat vazifelileri, çocukların en az sekiz yaşına gelene kadar slushie içmelerine müsaade verilmemesi gerektiğine inanıyor.

Archives of Disease in Childhood mecmuasında yayınlanan çalışmanın başyazarı ve metabolik pediatrist Prof. Ellen Crushell, “Bu içeceklerde ne kadar gliserol kullanıldığı konusunda şeffaflık yok. Bu bilgiyi bulmak çok zor” dedi.

Gliserol, dokuyu güzelleştirmek, nemi arttırmak ve çok şekere muhtaçlık duymadan tatlılığı arttırmak için çeşitli ultra işlenmiş besin eserlerine eklenir. Ekseriyetle tortilla sargıları, tahıl barları ve kek kreması üzere yaygın eserlerde küçük ölçülerde bulunur.

Ancak, küçük dozlarda gliserol inançlı kabul edilirken, tek bir slushie’deki ölçü küçük çocuklar için tehlikeli olabilir ve gliserol zehirlenmesi ile sonuçlanabilir.

2- Tahıl barları

İlk bakışta hayli zararsız görünüyorlar. Lakin uzmanlar, en tanınan tahıl barlarının şok edici derecede yüksek şeker içerdiğine dikkat çekiyor.

Daha da telaş verici olanı, sağlıklı olarak pazarlanmalarına karşın rafine tahıllar, sıhhatsiz yağlar ve yüksek ölçüde şeker içermeleridir. Rafine tahıllar, kepek ve rüşeym kısımlarının çıkarılması için işlenir, bu da onları daha ince ve daha uzun ömürlü yapar, lakin tam tahıllardan daha az besleyicidir.

B vitaminleri, demir ve diyet lifi de dahil olmak üzere besin unsurlarından mahrum bırakır. Lambert, birçok tahıl barının, bilhassa de çocuklara pazarlananların, nemli kalmalarını sağlamak ve kuru ya da ufalanmış olmalarını önlemek için nemlendirici olarak gliserol de içerebileceğini söyledi.

3- Jelibon

İnsan davranışının tabiatında var olan tatlılık tercihi, şekerlemeleri çocuklar için karşı konulmaz bir seçenek haline getiriyor.

Lambert, “Jelibonlar esasen saf şekerdir ve bunları sık sık tüketmek kan şekeri düzeylerini yükseltebilir ve kısa bir müddet sonra güç çökmesine yol açabilir. Vakitle, yüksek şekerli diyetler çocukluk obezitesi, Tip 2 diyabet ve makus ağız sıhhati riskini artırabilir. Küçük çocuklar da kan şekerinin yükselmesi sonucu ruh halleri, davranışları ve odaklanmaları üzerinde olumsuz tesirler yaşayabilir” diyor.

4- Aromalı yoğurtlar

Aromalı yoğurtlar pek çok çocuğun beslenme çantalarının vazgeçilmezidir. Lakin, markalar ekseriyetle düşük yağlı içerikleriyle övünürken, yüksek şeker düzeyleri konusunda dikkat cazip bir formda sessiz kalmaktadırlar. Tekrar bu sağlıklı görünen besin, çocuklarda obezite, diş çürümesi ve öteki sıhhat problemlerine katkıda bulunabilecek zımnî şekerlerle doludur.

Gıda eserlerinin ‘düşük şekerli’ olarak sınıflandırılabilmesi ve ambalajlarında yeşil etiket taşıyabilmesi için 100 gramda en fazla 5 gram şeker içermesi gerekmektedir. Fakat 2021 yılında yapılan bir araştırma, çocuklara yönelik olarak pazarlanan yoğurtların yaklaşık üçte ikisinin dört ila altı yaşındaki bir çocuğun günlük azamî şeker alımının en az üçte birini sağladığını, çocuk dostu ambalajlı yoğurtların ise yalnızca 20’de birinin düşük seviyede (yeşil) şeker içerdiğini ortaya koydu.

5- Marshmallow

Şeker, jelatin ve mısır şurubu kulağa pek de lezzetli bir tatlı ikramı üzere gelmese de marshmallowlar ister direkt paketten tüketilsin ister ateşinin üzerinde kızartılıp iki çikolatalı bisküvi ortasına sıkıştırılsın, yıllar boyunca popülerliğini korumuştur.

Lambert, “Marshmallowların neredeyse %100’ü şekerdir ve hiçbir besin bedeli yoktur. Dişlere yapıştıkları için diş çürümesini teşvik ederler ve kana süratli bir şeker salınımı sağlayarak kısa bir mühlet sonra güç çökmesine yol açabilirler,” diyor.