10 gün boyunca et ve yumurta dışında bir şey yemezseniz ne olur? Tanınmış müellif bu soruya karşılık aradı

Yaşadıklarını Daily Mail’deki köşesinde anlatan Spicer için her şey geçen yıl 54 yaşındayken aldığı dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisiyle başladı. Bu durumdan köşesinde bahsettiğinde birçok okur kendisine “etobur diyeti” uygulaması tarafında tavsiyeler içeren e-postalar gönderdi.

Etobur diyet bir müddettir gündemden düşmüyor. Bu beslenme halinin otoimmün hastalıklardan otizm ve DEHB üzere nörogelişimsel bozukluklara kadar birçok sıkıntıya düzgün geldiği öne sürülüyor.

“Etobur ol” tavsiyeleri yağmaya başladığında evvel canının sıkıldığını, çünkü bu türlü şeylere kolay kolay inanmadığını hatta e-posta gönderenlere kaba karşılıklar yazdığını belirten Spicer şöyle devam etti:

“Geçtiğimiz ay YouTube’da bir görüntü izledim. 21 yaşındaki Daniel Vincent, ergenlik yıllarından beri yaşadığı DEHB belirtileri nedeniyle hayatının yaşanmaz hale geldiğini lakin birkaç ay boyunca yalnızca etle beslendikten sonra ilaçlarına gereksinim duymadığını, 40 kilo verdiğini, depresyonundan kronik ağrılarından ve sivilcelerinden kurtulduğunu anlatıyordu.”

“Öncesi-sonrası fotoğrafları her şeyi anlatmaya kafiydi. Sakin, istikrarsız ve solgun hali geride kalmış yerine sıhhatle parlayan, kaslı, dışa dönük bir genç gelmişti. Hayatını büsbütün değiştirdiği açıktı.”

DEHB, kalıtsal bir nöro-gelişimsel bozukluk. Beynin aşikâr bölgelerinin farklı formda performans sergilemesine yol açan DEHB, çeşitli vazifeleri organize etme ve yürütme, dürtüleri denetim etme ve hisleri düzenleme üzere hususlarda zorluklar yaşamaya neden oluyor. Araştırmalar, DEHB’si olan bayanlarda genel telaş bozukluklarının görülme mümkünlüğünün 3-4 kat daha yüksek olduğunu gösteriyor.

Öte yandan yalnızca yağlı etler ve bazen yumurta tüketmeyi öngören etobur diyeti, sıhhat otoritelerinin verdiği beslenme tavsiyeleriyle taban tabana zıt. Birçok uzman bu biçimde beslenmenin, kanser, obezite, diyabet, kalp krizi ve karaciğer hastalığına davetiye çıkarmak olduğunu düşünüyor. Tekrar de bilhassa mental sıhhat kelam konusu olduğunda, etobur diyetinin popülerliği artıyor.

Ancak etobur beslenmenin bu yararlarına ait kapsamlı araştırmalar desteklenmiş deliller yok. Vincent gibilerin yaşadıkları “anekdotal kanıt” olarak bedellendiriliyor. Dahası tabipler ortasında da bu biçimde beslenmenin mental meselelere düzgün gelebileceğini düşünenlerin sayısı çok az.

Onlardan biri “metabolik psikiyatrist” ve “Change Your Diet, Change Your Mind” (Beslenmeni Değiştir, Zihnini Değiştir) kitabının muharriri Dr. Georgia Ede. Ede, Spicer’a yaptığı açıklamada, “İnflamasyonu, güç yollarını ve insülin direncini uygunlaştıran bir beslenme benimsediğinizde, duygusal ve bilişsel meseleleri azaltabilir yahut aksine çevirebilirsiniz. DEHB’li şahıslarda etobur olmanın iki yararı vardır: Rahatsız edici bitkisel besinleri hayatınızdan çıkarmak ve ketozis içinde olmak” sözlerini kullandı.

Ketozis, yağdan güçlü karbonhidrattan yoksul beslendiğiniz durumlarda ortaya çıkan bir durum ve bedenin güç gereksinimini karşılamak için yakacak glikoz bulamadığı durumlarda yağ yakmaya başlaması, hücrelerimiz için güç kaynağı olarak keton üretmesi olarak tanım ediliyor.

Bazı kilo verme diyetlerinin de odağında yer alan ketozis birebir vakitte bir asırdır epilepsi nöbetlerini azaltma tesiriyle biliniyor.

Ede, “Etobur diyetinin hedefi doğal olarak oluşan karşı besinleri ve bitkilerde bulunan savunma toksinlerini doğal yollarla bedenden atmak. Bu tüm bitkiler hayatımızdan çıkarılmalı demek değil. Fakat birtakım bitkisel besinler çok fazla toksin içeriyor ve çok az besin sağlıyor. Münasebetiyle birçok kişi için bu besinleri tüketmenin riski yararını geçiyor” dedi.

Toksinler denince akla öncelikle pestisitler üzere çevresel kirleticiler geliyor. Lakin burada bahsi geçen toksinler bitkilerde doğal olarak bulunuyor ve tabiattaki hayvanların onları yememesi için bir savunma sistemi misyonu görüyor. Birçok uzman bu doğal toksinlerin büsbütün zararsız olduğunu ve bitkilerin besin bedelinin bir modülü olduğunu belirtiyor.

Ancak etobur beslenme yanlıları, artan zihinsel sıhhat sıkıntılarının ve otoimmün hastalıkların sebebinin bu toksinler olduğuna inanıyor. Bu gruptakiler bilhassa mercimekte ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunan toksinlerin ziyanlı olduğunu vurguluyor. Halbuki beslenme uzmanları ve kardiyologlar, bu besinleri bırakıp etobur olmanın kişinin kendi vefat fermanını imzalamasına denk olduğunu savunuyor.

Örneğin Imperial College London araştırmacısı ve “Every Body Should Know This” (Her Vücut Bunu Bilmeli) kitabının muharriri Dr. Frederica Amati, “Yağ oranı yüksek beslenmenin beyninize yardımcı olduğunu destekleyen ispatlar var fakat uzun vadede sürdürülebilir değil bu. Benim tavsiyem uzak durmak. Birçok farklı besinden aldığımız besin unsurlarına muhtaçlığımız var” diye konuştu.

Bütün bunları öğrendikten sonra etobur diyetini 10 günlüğüne denemeye karar verdiğini tabir eden Spicer sonrasında yaşadıklarını da şöyle anlattı:

BİRİNCİ GÜN

Sıkı bir etobur diyeti günlük kalorilerin en az üçte ikisini yağdan kalanını da proteinden almayı gerektiriyor. Etobur diyetinde karbonhidrata ve life müsaade verilmiyor. Ayrıyeten yiyecekleri güzelce tuzlamak (ya da elektrolit) almak ve bedenin yağ yakımına ayak uydurabilmesi için çok fazla su içmek gerekiyor.

Örneğin yağ oranı yüzde 70’in üzerinde olan bir modül biftek, 3 yumurta, bol ölçüde tereyağı ve tuz, etobur diyetine uygun bir menü. Ben de bu türlü başladım.

Bütün çorbaları, zerzevat, meyve ve baklagilleri dolabımdan çıkarıp kardeşime verdim. Onun pişirdiği tavuk yemeğini de yanında pilav ve üzerinde sos olmadan yedim. Kendimi sonlu ve huysuz hissediyordum. Saatlerce yemek düşünmemiştim lakin bir anda açlık ve öfke karışımı bir his duymaya başladım.

Tavaya bir biftek daha attım, yanına yumurta ekledim, tuz ve karabiberle yedim. Tavayı silip süpürdüm. Hem çok lezzetliydi hem de çok yeterli doydum.

ÜÇÜNCÜ GÜN

Kahvaltıda tereyağında pişmiş üç yumurta yedim. Beynim kızarmış ekmek ve kahve diye çığlık atıyordu lakin ikisini de tüketmedim. Kahvaltıdan sonra köpeklerimle dışarı çıktığımda hissettiklerim beni şaşırttı. Dertli değil, sakindim.

Üç gündür tuvalete çıkmadım. Bunu telaş verici buldum lakin fizikî manada rahatsız değildim. Lakin akşam aldığım bir telefon beni endişelendirdi. Yakın bir arkadaşımda kolon kanseri teşhis edilmişti. 50 yaşın altındakilerde kolon kanserinin sebeplerinin hareketsizlik, çok alkol tüketimi, lif içermeyen yağ oranı yüksek beslenme olduğunu hatırlayınca kendi yemeğim beni korkuttu. Zira tekrar biftek yiyecektim.

Dr. Amati, “Eğer kolorektal kansere eğiliminiz varsa yalnızca 6 ay etobur beslenmek riskinizi önemli manada artırmaya yetecektir. Kırmızı etten varlıklı, sıfır lif içeren bir beslenmenin tehlikeli olduğunu on binlerce şahıstan toplanmış epidemiyolojik datalar gösteriyor” dedi.

Dr. Ede ise kırmızı etin kolon kanserine, doymuş yağların ve yüksek berbat kolesterol düzeylerinin kalp hastalığına yol açtığını gösteren bir delil olmadığını belirterek, muhtaçlığımız olan her şeyi hayvanlardan alabilecekken bitki yemeye gerek olmadığını söyledi.

Kafam karışık ve et yağı üzere kokuyorum. Ruh halim istikrarlı, kendimi güzel hissediyorum lakin bu formda beslenmenin masrafı da günden güne artıyor.

BEŞİNCİ GÜN

Günde üç öğün yeseniz bile, kızarmış et yağının tadı gibisi yok. O kadar lezzetli ki eti parçalayıp doyana kadar yiyorum.

Önümüzdeki birkaç günüm konut aramakla geçecek. Kendimi berbat hissetmeyi bekliyorum fakat her şeyi çok net bir biçimde görebiliyorum.

DEHB teşhisi aldığımdan beri ilaç kullanıyorum. Gerçek dozu ayarlamak biraz vakit aldı. Çok fazla ilaç alınca kendimi hızlanan bir trende üzere hissediyorum, çok az aldığımda ise hiç ilaç almamışım üzere oluyor.

Dün olağan ölçünün yarısı kadar ilaç aldım ve bana hiç olmadığı kadar yardımcı oldu. Kendimi gençliğimde olduğum üzere olağan ve dertsiz hissettim. Fakat hâlâ kızarmış ekmek yemek istiyorum.

Dr. Ede, “Etoburların birden fazla az ölçüde şifalı bitki, çay, biber, kahve tüketiyor. Sonu nerede çektiğiniz, bu eklemelerin ne kadarının amaçlarınıza ulaşmanızı engellemeden beslenmenizi sürdürülebilir hale getirdiğine bağlı” diyor.

Deneyime yardım etmek için keton seviyelerimi ölçmeyi teklif etti. Bunun için bir aygıt aldım. ketonlar 1,5 civarında olduğunda kendimi çok sakin ve ayakları yere basan bir insan üzere hissediyorum. Tesadüf mü?

18 ay boyunca ne yaparsam yapayım daima diken üstündeydim. Daima en kötüsünün olmasını bekliyordum. Dün gece birinci kere şöminenin karşısında sakince uzanıp uykuya daldım.

YEDİNCİ GÜN

Oxford Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan ve “dikkat sıkıntıları, beyin sisi, menopoz ve korku üzere meselelerine tahlil olarak etobur ya da keto beslenmeye geçmek ve metabolik psikiyatriden faydalanmak isteyen” şahıslara koçluk hizmeti sunan Ally Houston’ı aradım.

Ally bana kendi etobur öğlen yemeğinin fotoğrafını gönderdi. Lezzetli görünüyordu fakat tek dikkatimi çeken şey et yağının parıltısı oldu. Konutum et yağı kokuyordu, salata yemek istiyordum.

“Ketojenik beslenme, DEHB ve ilişkilendirilen depresif belirtiler” üzerine bir araştırma yapan Ally’e, yalnızca dana eti yiyerek hayatımı sürdüremeyeceğimi söyledim. O da bana “Sevdiğin besinleri seç” dedi. Konserve balık ve yumurtada karar kıldık fakat Ally beni balıkları et yağında pişirmem konusunda sıkı sıkı tembihledi.

DOKUZUNCU GÜN

Bu sabah umut ve güç dolu uyandım. Akşam yemeğinde bir diyabetliyle yan yana oturdum. Ona keton sayacımı gösterip “Hedefim büsbütün keto beslenip pahası 9’a çıkarmak” dedim. O da bana bunun beni öldürebilecek bir aptallık olduğunu söyledi.

Yemek olarak yalnızca et sipariş ettim. Lakin sonra karbonhidratları metabolizmamdan gizlemek için üzerine çokça tereyağı sürülmüş bir kesim ekmek attım ağzıma. Biraz karnabahar yedim. Çikolatalı pastadan da ince bir dilim.

ONUNCU GÜN

Ekmek ve çikolatalı pastadan sonra keton kıymetim 0,4’e düştü. Ketoziste değilim artık, diyetlerden nefret ediyorum.

Bütün tereddütlerime ve baş karışıklıklarıma rağmen, bu biçimde beslenmenin tüm tuhaflığına rağmen, etoburken kendimi daha güzel hissediyorum.

Ketojenik beslenmenin mental sıhhate ve DEHB üzere durumlara tesirine dair araştırmalar şimdi çok yeni olabilir. Dahası bu formda beslenmek zihinsel manada yararlıysa bile fizikî sıhhate nasıl bir maliyeti olduğunu bilmiyoruz.

Ancak şunu biliyorum: Etobur diyetimi bırakıp olağana yakın, makul beslenmeye geri döndüğümde dertli ruh halim geri döndü. O nedenle bugün kahvaltıda kuzu eti, hamsi ve bir avuç dolusu zeytin yedim ve şu an ruh halim güzele gidiyor.

Daily Mail’in “I ate nothing but meat, eggs and dripping to try to calm my brain after reading plant ‘toxins’ can ruin mental health. The results are astonishing, reveals KATE SPICER” başlıklı haberinden derlenmiştir.