Kan kümeniz felç riskinizi etkileyebilir! ‘65 yaş ve üzerini etkiliyordu ancak gençlerde artmaya başladı’

Son yıllarda yapılan araştırmalar, kan kümelerinin sadece bağışıklık sistemi ve kan pıhtılaşmasıyla değil, tıpkı vakitte felç riski üzere hastalıklarla da temaslı olabileceğini gösteriyor.

ABD’de Maryland Üniversitesi’nde gerçekleştirilen çalışmada, A kan kümesine sahip bireylerin, iskemik inme (beyne giden damarların tıkanması) geçirme mümkünlüğünün daha yüksek olduğu, 0 kan kümesine sahip bireylerin ise daha düşük risk taşıdığı tespit edildi. Bu çalışma, genetik faktörlerin felç riski üzerindeki rolünü anlamak ismine değerli bir adım olarak görülüyor.

PEKİ BU NASIL OLUYOR?

Çalışmanın baş araştırmacısı ve UMD Tıp Merkezi nöroloğu Dr. Steven J. Kittner, “Erken yaşta felç geçiren kişi sayısı artıyor. Bu bireylerin hayatta kalma mümkünlüğü daha düşük ve hayatta kalanlar uzun yıllar süren sakatlıklarla karşı karşıya kalabiliyor. Lakin, erken yaşta felçlerin nedenleri hakkında çok az araştırma var. Bizim yaptığımız araştırma ise bu bahse ışık tutacak yeni bulgular sunuyor” dedi.

Kittner ve meslektaşları, 17 bin felç hastası ve yaklaşık 600 bin sağlıklı bireyi kapsayan 48 genetik çalışmadan elde ettikleri dataları incelediler. İştirakçilerin tamamı 18-59 yaş ortasındaydı. Araştırma, genetik profiller üzerinden yapılan incelemelerde, erken felçlerin kan kümesiyle temaslı bir genetik faktörle bağlı olduğunu ortaya koydu.

‘0 KAN KÜMESİNE SAHİP BİREYLERİN FELÇ GEÇİRME RİSKİ YÜZDE 12 DAHA DÜŞÜK’

UMD’de baş araştırmacı ve tıp profesörü olan Dr. Braxton D. Mitchell, “Kan kümesi ile geç başlangıçlı felç ortasındaki bağlantı, erken başlangıçlı felçle bulduğumuz münasebete kıyasla çok daha zayıftı. Cinsiyet ve başka faktörler dikkate alındığında, en yaygın kan kümesi olan 0 kan kümesine sahip bireylerin felç geçirme riski yüzde 12 daha düşük” açıklamasında bulundu.

A kan kümesine sahip bireylerin ise, Amerikalıların yaklaşık yüzde 36’sını oluşturdukları için, erken felç geçirme riski yüzde 16 daha yüksek. Lakin araştırmacılar, A kan kümesine sahip bireylerin bu bulgulara dayanarak panik yapmamaları gerektiğini vurguluyor.

Dr. Kittner, “A kan kümesinin neden daha yüksek risk taşıdığını şimdi bilmiyoruz, fakat bu durumun kan pıhtılaşma faktörleri ve kan damarlarını kaplayan hücreler üzere ögelerle ilgili olabileceğini düşünüyoruz. Kan pıhtıları, beyne giden kan akışını engellediği için iskemik inmelerin önde gelen sebeplerindendir. A kan kümesine sahip şahısların bacaklarında derin ven trombozu (DVT)
(vücuttaki bir yahut daha fazla derin damarda kan pıhtısı toplanması) gelişme mümkünlüğü daha yüksek olabilir” dedi.

Araştırmalar, bu düzeneklerin daha uygun anlaşılması için daha fazla takip çalışması yapılması gerektiğini de ortaya koyuyor. Ayrıyeten, çalışmanın iştirakçiler ortasındaki çeşitlilik eksikliği üzere birtakım sınırlamaları da olduğu belirtiliyor.

GENÇ YETİŞKİNLERDE ARTMAYA BAŞLADI

İnme, ekseriyetle 65 yaş ve üzeri yetişkinlerde daha yaygın olsa da genç yetişkinler ortasında da artan bir oranda görülüyor. Örneğin ABD’de 20-44 yaş ortasındaki yetişkinlerde iskemik inme oranı, 1993’te 100 binde 17 iken 2015’te 100 binde 28’e yükseldi. Genç yetişkinler ortasında inme kaynaklı mevt riski de artıyor.

Hayatta kalanlar için felç, kalıcı bilişsel eksiklikler, görme bozuklukları, uyum sıkıntıları ve güçsüzlük üzere önemli tesirler yaratabiliyor. Ayrıyeten, felç hastaları depresyon ve dert üzere zihinsel sıhhat sıkıntılarıyla da çaba edebiliyor. Klasik felç risk faktörleri ortasında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet, sigara ve alkol tüketimi bulunurken, obezite, sıhhatsiz beslenme ve idman eksikliği de risk faktörleri ortasında yer alıyor.

UMD Baltimore’da tıbbi işler lider yardımcısı Dr. Mark T. Gladwin, “Bu çalışma, genetik olarak belirlenen kan kümemizin erken felç riskindeki rolünü anlamak için daha derinlemesine bir araştırma gerektiren kıymetli bir soruyu gündeme getiriyor. Bu, genç yetişkinlerde bu potansiyel olarak yıkıcı olayları önlemenin yeni yollarını bulmanın acil gereksinimini ortaya koyuyor” dedi.

New York Post’un ‘People with this blood type are 16% more likely to have a stroke before the age 60’ başlıklı haberinden derlenmiştir.