Rusya artık ne yapacak… Trump Putin’i köşeye sıkıştırdı

Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’yi iki hafta boyunca “Savaşı bitirmek istemeyen kişi” olarak tanıtan ABD Başkanı Donald Trump, önceki gün Amerika ile Ukrayna ortasında Cidde’de yapılan ikili görüşme sonrasında “Zelenski artık barıştan yana. 30 gün periyodik genel ateşkes ilan edilmeli ve Rusya’dan da olumlu karşılık geleceğini umuyorum” demesi şimdi Rusya lideri Vladimir Putin’i köşeye sıkıştırdı. Putin’in Trump tarafından sunulan ateşkesi kabul etmesi durumunda Rusya’nın Ukrayna’yı ilhak harekâtını kademeli olarak sonlandırması manasına gelecek. Ateşkesi reddetmesi halinde ise Trump’a “Savaşı bitirmek istemeyen adam artık Putin” dedirtecek.

MOSKOVA TELAŞLI DEĞİL

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, gazetecilerin “Ateşkes teklifine Rusya’nın cevabı ne olacak” sorusuna “Rusya idaresi bu bahiste sabırsız davranmayacak. Önümüzdeki günlerde Amerikan tarafıyla ağır temaslarımız olacak. Teklifin içeriği tam netleşince Rusya’nın hali da ortaya çıkacak” açıklamasını yaptı. Putin ile Trump ortasında şimdi görüşme planlanmadığını da lisana getiren Sözcü Peskov, “Şu anda planlanmış başkanlar görüşmesi yok. Lakin durum gerektirdiği taktirde hızlı bir biçimde organize edilebilir” karşılığını verdi. Resmi açıklamalardan farklı olarak Kremlin etraflarından elde ettiğimiz duyumlara nazaran Trump ile Putin ortasında telefon görüşmesi cuma günü akşam geç saatlerde olabilir. Öte yandan Rusya’da üç farklı karşılık senaryosu üzerinde duruluyor.

RUSYA’NIN ÜÇ SENARYOSU

1. SENARYO: Rusya, Trump’ı kızdırmadan nazikçe hayır diyecek. Kremlin Sarayına yakınlığı ile bilinen siyaset bilimci Sergey Markov’a nazaran Rusya idaresi ateşkes fikrini sert üslupla geri çevirmeyecek. Ateşkesin mümkün olması için kendi birkaç koşulunu masaya koyacak. Bu kaidelerin başında ABD ile Ukrayna Rusya’ya ateşkes teklifinde bulunurken, Ukrayna’ya silah sevkıyatının yine başlattığı hatırlatılacak. Ateşkes müddeti Ukrayna ordusu tarafından güçlerini toparlanmak için kullanılmaması için Rus tarafı Ukrayna’ya silah sağlayan ABD başta olmak üzere 57 Batılı ülkeden yazılı mutabakat biçiminde silah vermeme garantileri isteyecek.

2. SENARYO: Kıyamet kopartacak şık. Putin, vazife müddeti dolduğu gerekçesiyle Ukrayna’nın şimdiki Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’yi muhatap görmediğini açıklayacak. Moskova’nın sert “Hayır” yanıtı ABD Başkanı Trump’a savaşın sorumlusu olarak Putin’i ilan etmesine ve Ukrayna’ya on misli daha fazla silah vermesinin kapısını açacak. Böylelikle Putin 4 yıllık Biden devrinden sonra Trump idaresiyle de savaşmak zorunda kalacak.

3. SENARYO: Putin’in verebileceği üçüncü cevap “Önce Rusya çıkarlarını gözeten sonuncu barış muahedesi, sonra ateşkes” olabilir. Ukrayna’ya bağımsız, lakin hâkim ülke olarak bakmayan Rusya, “Ukrayna krizinin patlak vermesine yol açan ve 2022 yılında askeri müdahalede bulunmamızı kaçınılmaz hale getiren sorunlar Rusya ve ABD tarafından çözülmeden ateşkes olmaz” diyebilir.

PUTİN’DEN UNİFORMALI MESAJ

Rusya Devlet Başkanı Putin, askeri üniforma giyerek dün Kursk bölgesindeki askeri harekat merkezini ziyaret etti. Ateşkes müzakerelerinin sürdüğü bu günlerde Putin’in ziyareti bildiri olarak algılandı.

ABD-RUS İSTİHBARATLARI GÖRÜŞTÜ

Ukrayna’da ateşkes konusu gündeme taşındığı sırada Rusya ile ABD istihbarat servisi ortasında dün sürpriz telefon görüşmesi yapıldı. Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Başkanı Sergey Narişkin ile CIA Yöneticisi John Ratcliffe telefonla görüşerek iki ülkeyi ilgilendiren bahisleri ele aldıkları açıklandı. Görüşmenin ana temasının Rusya ile ABD’nin kriz idarelerinde birbirine ziyan vermeyecek halde davranması ele alındı. Trump da dün yaptığı açıklamada, kimi ABD yetkililerinin görüşmeler için Moskova’ya gittiğini söyleyip, “Bu iş artık Rusya’ya kalmış durumda” dedi.

RUSYA, UKRAYNA’YI VURMAYA DEVAM EDİYOR

ATEŞKES senaryoları konuşulurken cephede savaş devam etti. Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın 8 ay evvel işgal ettiği Rusya’nın Kursk bölgesindeki Sunca kentinin geri alındığını açıkladı. Rusya ayrıyeten evvelki geceden itibaren Ukrayna topraklarına 4 balistik İskender füzesiyle 130 kamikaze dron yolladı. Atılan füzelerden biri Odessa limanında bulunan tahıl yüklü Yunan kuru yük gemisine isabet etti. Olayda Suriye asıllı 4 gemi mürettebatı hayatını kaybetti. Rusya ayrıyeten Ukrayna’nın Krivoy Rog kentini vurdu.